Żmije zygzakowate w Polsce. Jak wyglądają?
Wraz z nadejściem wiosny w polskich lasach zaczynają się pojawiać żmije zygzakowate. Pod koniec marca budzą się samce, a kilka tygodni po nich samice.
Żmije zygzakowate to jedyny jadowity gatunek węża, jaki możemy spotkać w polskich lasach. Obok zaskrońca to również jedne z najbardziej pospolitych węży. Występują głównie na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach i polanach leśnych.
Zwierzę dość łatwo rozpoznać, ponieważ na grzbiecie (zazwyczaj w kolorze brązowym) posiadają ciemny, charakterystyczny zygzak, zwany "wstęgą kainową". Co więcej, łuski na ich głowie tworzą wzór przypominający literę X, Y lub V.
W październiku gady te zapadają w sen zimowy, z którego budzą się wraz z nadejściem wiosny. Jak się okazuje, można je już spotkać głównie w bieszczadzkich lasach - chowają się pod kamieniami, gałęziami lub w krzakach. Leśnicy ostrzegają i apelują do turystów, by uważnie patrzyli pod nogi podczas wiosennych spacerów i wycieczek.
Objawy ukąszenia żmii. Czym grozi atak gada?
Żmije zygzakowate z reguły nie są agresywne i atakują tylko w obliczu zagrożenia. Niestety, w leśnej ściółce czasem trudno je wypatrzyć i zdarza się, że spacerując, nadepniemy na ukrytego węża. Dla niego to jasny sygnał do obrony, który może się skończyć atakiem. Co wtedy?
Jak przyznają eksperci, około 30-40% przypadków ukąszeń żmii to tzw. ukąszenia suche, czyli bez wstrzyknięcia jadu. Mogą one jednak powodować poważny obrzęk i ból, i na pierwszy rzut oka trudno jest samemu stwierdzić czy jad został wstrzyknięty, czy też nie (dlatego dla pewności zawsze należy zadzwonić po pomoc).
Jeśli natomiast jad zostanie wstrzyknięty do ciała, może powodować poważne zaburzenia ze strony układu krążenia, oddechowego, pokarmowego czy moczowego.
Ukąszenie zazwyczaj nie jest śmiertelne dla osób dorosłych, najbardziej narażone na poważne konsekwencje są dzieci, u których z racji m.in. wzrostu i wagi, jad rozprzestrzenia się szybciej i skuteczniej.
Do grupy wysokiego ryzyka powikłań należą też osoby starsze, głównie z problemami ze strony układu krążenia. Mimo tego śmiertelność z powodu ukąszenia żmii jest w Polsce niska i wynosi zaledwie 1%.
Objawy ukąszenia żmii:
- ślad na skórze w postaci dwóch małych ranek (niewielkich kropek),
- opuchlizna, zasinienie i ból wokół miejsca ukąszenia,
- uczucie mrowienia, kłucia, pieczenia skóry,
- powiększenie najbliższych węzłów chłonnych pod pachą lub pachwiną ukąszonej kończyny,
- ból brzucha, nudności, biegunka, wymioty,
- podwyższona temperatura ciała,
- uczucie niepokoju,
- senność,
- dezorientacja,
- potliwość,
- przyspieszony oddech,
- zwiększone pragnienie
Co robić gdy ukąsi żmija?
W przypadku ukąszenia żmii należy niezwłocznie wezwać pomoc. W tym celu należy zadzwonić pod numer alarmowy 112.
W międzyczasie zastosuj się do kilku ważnych zasad bezpieczeństwa:
- Zapewnij sobie i innym uczestnikom bezpieczeństwo, oddal się od miejsca zdarzenia, aby uniknąć kolejnych ukąszeń.
- Maksymalnie ogranicz ruchu, postaraj się nie poruszać kończyną, która została ukąszona, by spowolnić rozprzestrzenianie się toksyny po ciele.
- Zdejmij z ukąszonej okolic krępującą odzież i biżuterię.
- Jeśli masz taką możliwość wodą z mydłem lub czystą wodą.
