Białaczka to grupa chorób nowotworowych układu krwiotwórczego, charakteryzująca się zmianami krwinek we krwi, szpiku i takich narządach jak np. śledziona czy wątroba. Może ona dotknąć każdego, niezależnie od płci lub wieku.
Niestety, to niezwykle poważna choroba, która bez podjęcia odpowiedniego leczenia prowadzi do śmierci. A leczenie wcale nie jest łatwe, ponieważ jedynym sposobem jest przeszczep szpiku kostnego. Aby do niego doszło konieczne jest znalezienie bliźniaka genetycznego dla chorego. Bliźniak genetyczny to osoba, której antygeny zgodności tkankowej są takie same jak osoby chorej na białaczkę.
Niestety, prawdopodobieństwo znalezienia takiego bliźniaka wynosi 1:20 000 i jest możliwe tylko pod warunkiem zarejestrowania się w bazie dawców szpiku prowadzonej przez DKMS. Im więcej osób się zarejestruje, tym więcej osób może zostać wyleczonych!
Kto może zostać dawcą szpiku kostnego? Jakie warunki trzeba spełnić, by zostać dawcą?
Dawcą szpiku może zostać osoba pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, znajdująca się w ogólnym dobrym stanie zdrowia i nie zmagająca się ze znaczną otyłością. W tej chwili nie obowiązuje już wymóg minimalnej wagi, który jeszcze do 2020 roku wynosił 50 kilogramów. Obecnie nawet osoby, które ważą mniej mogą się zarejestrować w bazie.
Ważne jest też to, że w bazie DKMS mogą się zarejestrować wyłącznie obywatele mieszkający na stale w Polsce.
Czynniki wykluczające, czyli kto nie może zostać dawcą szpiku
Wyróżnia się szereg chorób, głównie przewlekłych, które uniemożliwiają zostanie dawcą szpiku kostnego. Są to:
- cukrzyca – wyjątek stanowi cukrzyca ciążowa, o ile minęła po porodzie
- choroby nowotworowe – przebyta lub czynna. Choroby u członków rodziny nie stanowią wykluczenia
- choroby endokrynologiczne – nadczynność tarczycy, cukrzyca, choroba Cushinga
- choroby układu sercowo-naczyniowego – np. zawał serca, zatorowość płucna, migotanie przedsionków, przebyta zakrzepica żył głębokich, tętniak aorty, udar
- choroby autoimmunologiczne – np. wrzodziejące zapalenia jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, miastenia, stwardnienie rozsiane, ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia, łuszczycowe zapalenie stawów, choroba Gravesa-Basedova, niedokrwistość autoimmunohemolityczna, choroby tkanki łącznej
- zaburzenia psychiczne – schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, zaburzenia osobowości
- choroby układu nerwowego – choroba Parkinsona, choroba Huntingtona, choroby złącza nerwowo-mięśniowego, choroba Creutzfeldta-Jakoba, zaburzenia napadowe – np. epilepsja
- choroby krwi i szpiku – talasemia, sferocytoza, anemia aplastyczna, hemofilia oraz zaburzenia krzepliwości krwi – np. trombofilia
- choroby zakaźne – żółtaczka typu B i C, HIV, AIDS
- ciężka astma
Jak zostać dawcą szpiku kostnego?
Tak jak wspomnieliśmy, aby zostać dawcą szpiku kostnego należy najpierw zarejestrować się w bazie DKMS. Jest to bardzo prosty proces, którego można dokonać na kilka sposobów:
1. Rejestracja online
W tym celu wystarczy wejść na stronę www.dkms.pl, wypełnić znajdujący się tam formularz, a następnie zamówić bezpłatny pakiet, dzięki któremu samodzielnie można pobrać wymaz.
Pakiet przychodzi w ciągu kilku dni i zawiera specjalne pałeczki, którymi należy potrzeć wewnętrzną stronę policzka, a następnie umieścić w specjalnym opakowaniu. Taki wymaz wraz z odpowiednim formularzem należy później odesłać pocztą na adres Fundacji DKMS.
Jeśli spełnisz wszystkie wymogi i zakwalifikujesz się jako dawca to w ciągu 3-4 miesięcy od odesłania pakietu powinieneś otrzymać kartę Dawcy Szpiku.
2. Dzień Dawcy Szpiku
W całej Polsce DKMS regularnie organizuje akcje, podczas których upoważnione osoby pobierają wymaz od chętnych, a następnie przekazują je dalej, do fundacji.
3. Punkty krwiodawstwa
Dawcy krwi, mogą zgłosić chęć rejestracji w trakcie wizyty w punkcie krwiodawstwa. Wtedy też z pobranej krwi pewna ilość zostanie przeznaczona na rejestrację w bazie dawców.
Pamiętaj! Rejestracja w bazie DKMS nie jest jednoznaczna z oddaniem szpiku. Jeśli okaże się, że ktoś czeka na Twój szpik wówczas fundacja skontaktuje się z Tobą i przekaże dalsze instrukcje. Konieczne będą też dodatkowe badania.
